Alle films van Theo van Gogh in EYE

Op 2 november 2014 is het precies tien jaar geleden dat columnist, interviewer en filmmaker Theo van Gogh werd vermoord.  EYE vertoont rond die datum al zijn dertien speelfilms, waarvan EYE er elf heeft geconserveerd. Bij een aantal voorstellingen is cast en crew aanwezig, geïnterviewd door redacteuren van de Filmkrant. Ook vertoont EYE vier favoriete klassiekers van Theo van Gogh: Salò, Don’t Look Now, A Clockwork Orange en Repulsion. Van Gogh was in de laatste jaren van zijn leven vooral bekend als criticus van de islam waardoor het beeld van de ‘politieke Van Gogh’ dominant is geworden. EYE maakt met dit retrospectief juist de kwaliteiten van Van Gogh als filmmaker en filmliefhebber zichtbaar. 

‘Theo van Gogh – alle films, talkshows, zijn favoriete klassiekers en live muziek’, van 10 oktober t/m 2 november in EYE, IJPromenade 1, Amsterdam, eyefilm.nl/theo

Theo van Gogh (1957 – 2004) was in de laatste jaren van zijn leven vooral bekend als criticus van de islam; de controverse rondom de uitzending van zijn samen met Ayaan Hirsi Ali gemaakte korte tv-film Submission en de moord op Van Gogh in datzelfde jaar hebben ertoe geleid dat in retrospectief het beeld van de ‘politieke Van Gogh’ dominant is geworden en er minder aandacht is voor Van Goghs kwaliteiten als filmmaker. Ten onrechte, want Van Gogh maakte met het melancholieke Een dagje naar het strand een van de mooiste Nederlandse films van de jaren tachtig en dwong veel respect af met de wijze waarop hij acteurs regisseerde in kleinschalige, onafhankelijke producties als 06, Blind Date (Gouden Kalf) en Interview. Van Gogh was ook een gepassioneerd filmliefhebber, wiens roots in de auteursfilms van de jaren zestig en zeventig lagen. NRC Handelsblad typeerde hem in de bespreking van Loos in 1989 als ‘de Fassbinder van de lage landen’ en ‘het zwarte schaap van de Hollandse filmprovincie, een geraffineerd agent-provocateur met het hart op de juiste plaats, een snel opbrandend, verwoesting achterlatend genie’.

EYE maakt met het retrospectief vooral de filmmaker Van Gogh zichtbaar. Hij maakte tussen 1981 en 2004 dertien speelfilms, waarmee hij waarschijnlijk een van de meest productieve Nederlandse filmmakers was in de afgelopen dertig jaar. Daarnaast regisseerde hij verschillende televisiefilms en -series. Van Gogh maakte films in verschillende genres, van de vroege, in zwart-wit gedraaide lowbudget films Luger en Charley tot de literatuurverfilmingen Een dagje naar het strand, Terug naar Oegstgeest en Vals licht. Van de intieme acteursdrama’s 06, Blind Date en Interview werden na Van Goghs dood Amerikaanse remakes gemaakt. Een andere rode draad in zijn oeuvre zijn de thrillers: Loos, Baby Blue, het op de moord op Fortuyn gebaseerde 06/05 en de politiek geëngageerde tv-films In het belang van de staat en De nacht van Aalbers.

Als onderdeel van het retrospectief worden drie avonden georganiseerd die Van Goghs  kwaliteiten als filmmaker belichten, tegen de achtergrond van de Nederlandse filmcultuur van de jaren tachtig tot 2004. Redacteuren van de Filmkrant gaan na afloop van de films in gesprek met cast en crewleden:

10 okt 19.00

Een dagje naar het strand (1984), aansluitend Q&A met acteurs Cas Enklaar en Tara Fallaux

15 okt 19.00

06 (1994) met live uitvoering van nieuwe muziekscore van Rainer Hensel, aansluitend Q&A met actrice Ariane Schluter, toneelregisseur en scenarioschrijver Johan Doesburg en componist Rainer Hensel

22 okt 20.30

06/05 (2004), aansluitend Q&A met o.a. producent Gijs van de Westelaken

EYE vertoont ook een aantal klassiekers van door Theo van Gogh bewonderde regisseurs, die hem hebben geïnspireerd als filmmaker: Repulsion (Roman Polanski, 1965), A Clockwork Orange (Stanley Kubrick, 1971), Don’t Look Now (Nicolas Roeg, 1973) en Salò o le 120 giornate di Sodoma (Pier Paolo Pasolini, 1975). Fragmenten uit de favoriete klassiekers van Van Gogh zijn eveneens te zien in de door Roeland Hazendonk geschreven theatermonoloog ‘Van Gogh spreekt’, die dit najaar langs de Nederlandse theaters toert (www.van-gogh-spreekt.nl).

Op vrijdag 10 okt. 16.30-17.30 staat het gratis toegankelijke Filmcafé in het teken van Theo van Gogh. In de Arena worden gedurende het retrospectief ook de beste afleveringen uit ‘Een prettig gesprek’ op tv vertoond.

Vanaf 2 oktober is 02/11 Het spel van de wolf in EYE te zien, de nieuwe thriller van Thomas Korthals Altes over de moord op Van Gogh, naar een scenario van Gijs van de Westelaken en Theodor Holman. 02/11 Het spel van wolf gaat in première op het Nederlands Film Festival. Voor meer informatie zie www.columnfilm.com

Alle speelfilms van Theo van Gogh bevinden zich in de collectie van EYE. Elf van de dertien films zijn tijdens het project Beelden voor de Toekomst geconserveerd (met uitzondering van Luger en Terug naar Oegstgeest). De filmgerelateerde collectie beschikt over de meeste van zijn affiches, waaronder ontwerpen van Erwin Olaf. Deze worden vanaf 1 oktober geëxposeerd in EYE.

Programma Theo van Gogh in EYE

speelfilms

Luger, 1981

Een dagje naar het strand, 1984

Charley, 1986

Terug naar Oegstgeest, 1987

Loos, 1989

Vals licht, 1993

06, 1994

Blind Date, 1996

De pijnbank, 1998

Baby Blue, 2001

Interview, 2003

Cool!, 2004

06/05, 2004

 

Tv-producties

Een prettig gesprek, 1989 – 1997

In het belang van de staat, 1997

De nacht van Aalbers, 2001

Favoriete klassiekers van Theo van Gogh 

Repulsion (Roman Polanski), 1965

A Clockwork Orange (Stanley Kubrick), 1971

Don’t Look Now (Nicolas Roeg), 1973

Salò o le 120 giornate di Sodoma (Pier Paolo Pasolini), 1975